بلغارستان (به بلغاری: България) کشوری در جنوب شرقی اروپاست. پایتخت این کشور شهر صوفیه است. جمعیت این کشور بالغ بر ۷٬۳۶۴٬۵۷۰ (در سال ۲۰۱۱ میلادی) نفر است که هر ساله ۱٪ از آن کاسته میشود. بلغارستان بیشترین رشد منفی جمعیت را در جهان دارد.[۱]
زبان رسمی این کشور بلغاری و واحد پول آن لِف با واحد جزء استونیکی است. حدود ۸۵ درصد از مردم آن بلغاریتبار و بقیه بیشتر ترک و کولی هستند. بلغارستان ۱۱۰٬۹۹۴ کیلومتر مربع مساحت دارد و چهاردهمین کشور بزرگ در اروپا است.
بلغارستان در سال ۲۰۰۴ به عضویت سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) درآمد و در سال ۲۰۰۵ اتحادیه اروپا، درخواست عضویت بلغارستان را در این اتحادیه پذیرفت و روز عضویت این کشور در اتحادیه اروپا را ۱ ژانویه ۲۰۰۷ اعلام کرد.
مهمترین صادرات بلغارستان اسانس گل رز است، همچنین شراب نیز از دیگر اقلام مهم صادراتی بلغارستان است، بلغارستان چهارمین صادرکننده شراب در جهان است، پوشاک، کفش، آهن و فولاد، ماشین آلات و تجهیزات و سوخت نیز از دیگر صادرات بلغارستان میباشد. جمهوری بلغارستان رسماً کشوری سکولار است اما در قانون اساسی آن مسیحیت ارتدکس به عنوان دین سنتی کشور ذکر شدهاست.[۲] ۷۶٪ جمعیت پیرو آیین مسیحیت نوع ارتدوکس هستند و ۱۰٪ جمعیت را مسلمانان تشکیل میدهند و ۱۱٫۸ درصد بیدین هستند.[۳]
منطقه امروزی بلغارستان در قدیم در قلمرو تراکیهایها قرار داشت و بعداً یونانیها و رومیها بر این منطقه چیره شدند. ظهور قومیت بلغار به روزگار امپراتوری اول بلغار در قرون وسطی بازمیگردد. منطقه بلغارستان حدود پانصد سال در تصرف عثمانیان قرار داشت (از ۱۳۹۶ تا ۱۸۷۸ میلادی).
در اواخر سده نوزدهم، مداخله روسیه در سرزمینهای امپراتوری عثمانی در بالکان منجر به تشکیل کشور خودمختار بلغاری در ۱۸۷۸ گشت. بلغارستان تا سال ۱۹۰۸ شاهزادهنشین و تا ۱۹۴۶ پادشاهی مستقلی بود. با این حال، مرزهایی که در کنفرانس برلین (۱۸۷۸) تعیین شده بود، بلغارها را راضی نکرد و برای به دست آوردن زمینهایی که برپایه پیمان سن استفانو (۱۸۷۷) به آنان وعده داده بودند پنج بار وارد جنگ شدند.
بلغارستان که در دو جنگ اول (۱۸۸۵ و ۱۹۱۲) پیروز گشت در جنگ نهایی بالکان (۱۹۱۳) و دو جنگ جهانی (۱۹۱۵ تا ۱۹۱۸ و ۱۹۴۴) مغلوب شد و سرزمینهایی را از دست داد. پس از اشغال کشور به دست ارتش سرخ (۱۹۴۴) و رژیمی کمونیستی برقرار و پادشاه تبعید شد (۱۹۴۶) و به دنبال تظاهرات مردمی در ۱۹۸۹، تئودور ژیفوک (زاده ۱۹۱۱) رهبر تندروی رژیم را اصلاحطلبانی برکنار کردند که یا وعده انتخابات آزاد، از نقش رهبری حزب کمونیست دست کشیدند. در ژوئن ۱۹۹۰ انتخابات آزاد برگزار شد و حزب سوسیالیست پیشین به قدرت بازگردانده شد. این حزب که با مشکلات شدید اقتصادی روبرو بود و نتوانست به تنهایی حکومت کند و در ۱۹۹۱ دولتی ائتلافی بدون برتری هیچ حزبی زمام امور را در دست گرفت و سه
در شمال این کشور جمهوری رومانی با ۶۰۸ کیلومتر مرز مشترک قرار دارد. در غرب با جمهوری پیشین یوگوسلاوی (صربستان با طول مرز ۳۱۸ کیلومتر و مقدونیه با مرز مشترک ۱۴۸ کیلومتری) همجوار میباشد. در جنوب با کشور یونان (۴۹۸ کیلومتر) و ترکیه (۲۴۰ کیلومتر) هممرز است. در شرق جمهوری دریای سیاه قرار دارد.
دو رشته کوه مهم بلغارستان را فرا گرفتهاست، یکی رشته کوههای بالکان که شمال و مرکز این کشور را در بر گرفته و دیگری رشتهکوههای رودوپ که غرب و جنوب کشور را شامل میشود، از دیگر رشتهکوههای بلغارستان میتوان به ریلا و پیرین اشاره کرد کوههای بالکان از شرق تا غرب و مرکز بلغارستان میگذرد. در شمال، تپههای کمارتفاع به رود دانوب متمایل است. در جنوب، منطقهای از زمینهای پست کوههای بالکان را از گرانکوهی بلند و چیندار که بلندترین قله بلغارستان در آن است جدا میکند. بلندترین نقطه این کشور موسالا با ۲۹۲۵ متر ارتفاع است که در ارتفاعات ریلا در غرب بلغارستان واقع شدهاست.
شمال کشور تابستانهای گرم و زمستانهای سرد دارد، در حالی که جنوب شرق از آب و هوای مدیترانهای برخوردار است. بیشتر اقلیم بلغارستان دارای آب و هوای سرد و کوهستانی است و نواحی ساحلی دریای سیاه نیز آب و هوایی معتدل و مرطوب دارد. مهمترین رود ماریتسا نام دارد که از رشته کوههای رودوپ در غرب بلغارستان سرچشمه گرفته و با گذر از مناطق مرکزی کشور راه جنوب را در پیش گرفته و وارد ترکیه میشود و سپس به دریای اژه میریزد. رود دیگر دانوب نام دارد که در شمال بلغارستان جریان دارد.
پایتخت بلغارستان، شهر صوفیه است و از مهمترین شهرهای بلغارست
جمعیت بلغارستان را بلغارها و ۱۰٪ را ترکها و کولیها تشکیل میدهند. بسیاری از دانشمندان ریشه بلغارها را از قبایل ترک زبان آسیای میانه (احتمالاً به همراه رگههای ایرانی) میدانند.[۱۰] همچنین گروههایی از روسها، رومانیها، ارمنیها، یونانیها و سایر اقلیتهای کوچک نیز در این کشور به سر میبرند. کمتر از ۰/۱٪ درصد از مردم این کشور به ایدز مبتلا هستند.[۱۱] زبان رسمی کشور، بلغاری است اگرچه جوانان بلغاری امروزه تکلم به انگلیسی را ترجیح میدهند.
۷۶٪ جمعیت پیرو آیین مسیحیت نوع ارتدوکس هستند و ۱۰٪ جمعیت را مسلمانان تشکیل میدهند و ۱۱٫۸ درصد بیدین هستند.[۳] در بلغارستان هشتاد هزار مسلمان علوی وجود دارد. گسترش اسلام در بلغارستان را میتوان در تصرف این کشور توسط امپراتوری عثمانی ریشهیابی کرد.
زبان بلغاری زبانی هندواروپایی و از شاخه اسلاوی جنوبی است که نزدیکترین به آن زبان مقدونی است و گویشوران آن با گویشوران زبان مقدونی درک مطلب میکنند. در زبان بلغاری کهن و معاصر صدها واژه فارسی وجود دارد که در مکالمات روزمره بهکار میرود. تعداد این واژهها حدود ۱۰۰۰ عدد است که
ان میتوان به پلوودیف ۳۵۰ هزار نفر، وارنا ۳۱۵ هزار نفر، بورگاس ۱۹۰ هزار نفر و روسه ۱۶۰ هزار نفر اشاره کرد.
حزب اصلی روی کار آمدهاند.
نمودار تغییر جمعیت میان سالهای ۱۹۶۱ تا ۲۰۰۹
کاخ فرهنگ ملی در صوفیه، ساختهشده در سال ۱۹۸۱.
از سال ۱۹۹۹ بدین سو کشور بلغارستان به ۲۸ استان (منطقه) بخش شدهاست. نام آنها بدین شرح است:
- استان بلاگووگراد
- استان بورگاس
- استان دوبریچ
- استان گابرووو
- استان خاسکوو
- کرجالی
- استان کیوستندیل
- استان لووچ
- استان مونتانا
- استان پازارجیک
- استان پرنیک
- استان پلِون
- استان پلوودیو
- استان رازگراد
- استان روسه
- استان شومن
- استان سیلیسترا
- استان اسلیوِن
- استان اسمولیان
- استان صوفیه
- استان منطقه سوفیا
- استان آستارا زاگورا
- استان تورگوویشته
- استان وارنا
- استان ولیکو ترنوو
- استان ویدین
- استان وراتسا
- استان یامبول
نظرات شما عزیزان:
:: برچسبها: سعید ساله مقدم,